Phân tích Chị em Thúy Kiều hay nhất Ngữ văn lớp 9

Phân tích Chị em Thúy Kiều hay nhất trong Ngữ văn lớp 9. Khám phá nghệ thuật miêu tả và số phận của hai chị em Thúy Kiều và Thúy Vân. Tìm hiểu vẻ đẹp, tính cách và tài năng của nhân vật qua bút pháp của Nguyễn Du. Hỗ trợ học tập và ôn thi hiệu quả với bài viết chi tiết này.

Giới thiệu tác phẩm

“Chị em Thúy Kiều” là một đoạn trích nổi tiếng trong tác phẩm “Truyện Kiều” của đại thi hào Nguyễn Du. Đoạn trích không chỉ khắc họa rõ nét vẻ đẹp của hai chị em Thúy Kiều và Thúy Vân mà còn phản ánh những quan niệm về cái đẹp và số phận con người trong xã hội phong kiến.

Nội dung chính

Mở đầu tác phẩm, Nguyễn Du sử dụng bút pháp ước lệ để giới thiệu hai chị em, mô tả họ như những bông hoa tinh khiết và thanh cao. Thúy Vân được miêu tả với vẻ đẹp phúc hậu, đoan trang, khuôn mặt đầy đặn, và những đặc điểm hài hòa với thiên nhiên, khiến người đọc cảm nhận được cuộc đời êm đềm của nàng.

Ngược lại, Thúy Kiều mang vẻ đẹp sắc sảo, mặn mà hơn, với đôi mắt trong trẻo như nước mùa thu và dáng lông mày thanh tú như núi mùa xuân. Vẻ đẹp của Kiều không chỉ ở ngoại hình mà còn ở tài năng xuất chúng, đặc biệt là tài đàn. Tiếng đàn của nàng vừa hay vừa chứa đựng nỗi sầu, phản ánh số phận bấp bênh mà nàng sẽ phải trải qua.

Phân tích nghệ thuật

Nguyễn Du đã sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật như so sánh, ẩn dụ và ngôn ngữ ước lệ để làm nổi bật vẻ đẹp của hai chị em. Qua đó, tác giả không chỉ miêu tả bề ngoài mà còn lột tả sâu sắc tâm hồn và số phận của từng nhân vật.

Kết luận

Đoạn trích “Chị em Thúy Kiều” không chỉ là một bức tranh tuyệt đẹp về nhân sắc mà còn chứa đựng những triết lý sâu sắc về cuộc đời và số phận con người. Qua tác phẩm, Nguyễn Du đã thể hiện tài năng bậc thầy của mình trong việc miêu tả và phân tích tâm lý nhân vật, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.

Hy vọng bài phân tích này sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về tác phẩm và cảm nhận được vẻ đẹp cũng như số phận của Thúy Kiều và Thúy Vân.

1. Bài văn phân tích Chị em Thúy Kiều (mẫu số 1)

Khi đọc “Truyện Kiều” của đại thi hào Nguyễn Du, ít ai có thể quên được vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành của hai cô con gái đầu lòng nhà Vương viên ngoại, được miêu tả trong trích đoạn “Chị em Thúy Kiều.”

“Đầu lòng hai ả tố nga

Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân

Mai cốt cách tuyết tinh thần

Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.”

Chỉ với bốn câu thơ, Nguyễn Du đã khéo léo sử dụng bút pháp ước lệ và phép ẩn dụ để khắc họa hình ảnh hai người con gái tuyệt sắc, với dáng vẻ thanh tao, mảnh mai như cành mai; tâm hồn thuần khiết như tuyết. Vẻ đẹp ấy được miêu tả một cách hoàn hảo, “mười phân vẹn mười,” nhưng qua ngòi bút của Nguyễn Du, ông muốn nhấn mạnh rằng “mỗi người một vẻ,” không ai lấn át ai.

Trước hết là hình ảnh Thúy Vân với vẻ đẹp đoan trang, đầy đặn, phúc hậu nhưng cũng không kém phần yêu kiều.

“Vân xem trang trọng khác vời

Khuôn trăng đầy đặn, nét mày nở nang

Hoa cười, ngọc thốt đoan trang

Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da.”

Có thể nói, từng đường nét trên khuôn mặt Thúy Vân là một tuyệt tác của tạo hóa, đạt đến chuẩn mực vẻ đẹp thời xưa: gương mặt tròn đầy, tươi sáng như ánh trăng; đôi mày thanh thoát; miệng cười chúm chím tựa hoa; lời nói trong trẻo như ngọc; mái tóc óng mượt như mây; làn da trắng mịn như tuyết. Vẻ đẹp của Vân được sánh với những báu vật tinh khôi của đất trời, vượt trội hơn những gì tinh túy của thiên nhiên, nhưng lại hài hòa, êm dịu: “mây thua, tuyết nhường”. Chỉ qua những dòng mô tả này, người đọc có thể dự đoán một cuộc đời bình lặng, suôn sẻ sẽ đến với Thúy Vân. Thông qua bức chân dung ấy, Nguyễn Du cũng ngầm gửi thông điệp về tương lai của Vân.

Ngược lại, trong khi miêu tả Thúy Vân rất cụ thể và tỉ mỉ, Nguyễn Du chỉ phác họa Thúy Kiều bằng vài nét thoáng qua.

“Kiều càng sắc sảo mặn mà

So về tài sắc lại là phần hơn.”

Đặt trong sự tương phản với vẻ đẹp đoan trang, phúc hậu của Thúy Vân, vẻ đẹp của Thúy Kiều nổi bật lên nhờ sự sắc sảo của tài năng và trí tuệ, cùng với sự mặn mà của nhan sắc. Khác với Thúy Vân, Nguyễn Du tập trung miêu tả đôi mắt của Kiều – “cửa sổ tâm hồn” – để làm nổi bật cả chiều sâu của tâm hồn lẫn sự thông minh, tài hoa của nàng. Chính nhờ sự lựa chọn này, vẻ đẹp của Kiều không chỉ rạng ngời về ngoại hình mà còn thể hiện qua tài năng và trí tuệ, tạo nên nét riêng biệt và thu hút.

“Làn thuy thủy nét xuân sơn.”

Câu thơ miêu tả đôi mắt của Kiều nhưng lại gợi lên một bức tranh sơn thủy diễm lệ. Bức tranh ấy có làn nước mùa thu trong trẻo và dáng núi mùa xuân tươi đẹp. Đôi mắt trong sáng, long lanh của Kiều kết hợp với đôi lông mày thanh tú làm cho hoa phải ghen tị, liễu phải hờn dỗi. Vẻ đẹp của nàng vượt lên trên cả thiên nhiên, khiến muôn hoa cảnh sắc phải ghen ghét. Ngược lại với Thúy Vân, chỉ cần điểm qua nét đẹp này, ta cũng có thể cảm nhận được một tương lai đầy trắc trở của Kiều, khó tránh khỏi sự nghiệt ngã của số phận.

“Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm

Cung thương lầu bạc ngũ âm,

Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.”

Không chỉ sở hữu sắc đẹp, Thúy Kiều còn tài năng trong cầm – kì – thi – họa. Nàng có khả năng âm luật đến mức điêu luyện. Để khắc họa tài năng của Kiều, Nguyễn Du đã sử dụng nhiều từ ngữ mạnh mẽ như “vốn sẵn,” “pha nghề,” “làu bậc,” và “đủ mùi.” Kiều không chỉ giỏi ca hát và chơi đàn, mà còn có khả năng sáng tác nhạc. Vẻ đẹp của nàng là sự hòa quyện giữa sắc đẹp, tài năng và tình cảm, đạt đến mức lý tưởng siêu phàm. Tuy nhiên, chính sự hoàn hảo này đã khiến nàng khó có chỗ đứng trong xã hội phong kiến. Bài “Cung Bạc” mà Kiều tự sáng tác như một dự báo cho cuộc đời hồng nhan nhưng bạc mệnh của mình.

Dù tài năng và sắc đẹp của Thúy Kiều và Thúy Vân khác nhau, phản ánh những số phận khác biệt, nhưng đức hạnh của cả hai nàng vẫn đáng được trân trọng, điều này thể hiện rõ trong bốn câu cuối.

“Phong lưu rất mực hồng quần

Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê

Êm đềm trướng rủ màn che

Tường đông ong bướm đi về mặc ai.”

Mặc dù đã đến tuổi trưởng thành, “hai ả tố ngã” vẫn sống trong khuôn khổ gia giáo, cuộc sống của các thiếu nữ không hề có dấu hiệu của một tình yêu thiếu lành mạnh.

Tác giả đã khắc họa chân dung hai người thiếu nữ với đầy đủ sắc đẹp, tài năng, tình cảm và số phận. Đằng sau bức tranh về Thúy Kiều là tấm lòng ngợi ca và trân trọng của tác giả, thể hiện tinh thần nhân văn trong “Truyện Kiều.” Qua đó, chúng ta càng hiểu và trân trọng vẻ đẹp của con người, đặc biệt là vẻ đẹp của người phụ nữ.

2. Bài văn phân tích Chị em Thúy Kiều (mẫu số 2)

Hai mươi tư câu thơ lục bát trong trích đoạn “Chị em Thúy Kiều” của đại thi hào Nguyễn Du đã khắc họa vẻ đẹp tài năng, sắc đẹp và đức hạnh của hai chị em Thúy Kiều và Thúy Vân.

Với tài năng thiên phú, Nguyễn Du đã vẽ nên bức chân dung của hai tuyệt sắc giai nhân một cách sinh động và tinh tế.

                                      “Đầu lòng hai ả tố nga

  Thúy Kiều là chị, em là Thúy Vân”

Vậy Vân là em, Kiều là chị, cả hai đều là những ả tố nga, những người con gái xinh đẹp. Vẻ đẹp của họ thanh tao như hoa mai, trong trắng và tinh khiết như tuyết. Họ mang đến hình ảnh dịu dàng, trong sáng và thanh khiết. Để nhấn mạnh điều này, Nguyễn Du đã thêm câu thơ bình luận: “Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.” Lời bình này không chỉ khẳng định nét đẹp riêng của từng người mà còn tôn vinh sự hoàn hảo của cả hai. Chỉ với những lời giới thiệu ngắn gọn, tác giả đã truyền tải những thông tin phong phú và ấn tượng về vẻ đẹp của họ.

Sau khi giới thiệu chung về hai chị em, bốn câu thơ tiếp theo dành những lời ngợi ca tuyệt diệu nhất để miêu tả Thúy Vân.

“Vân xem trang trọng khác người

…

Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da”

Thúy Vân sở hữu vẻ đẹp đoan trang và nghiêm chỉnh, toát lên sự cao sang và quý phái. Nguyễn Du tập trung khắc họa khuôn mặt nàng: khuôn mặt đầy đặn, sáng tươi như ánh trăng rằm, với đôi lông mày cong cong nổi bật đôi mắt đẹp. Nụ cười của nàng luôn rạng rỡ như hoa, giọng nói thanh thoát như ngọc. Mái tóc dài óng ả hơn cả mây, làn da trắng mịn như tuyết. Thúy Vân mang vẻ đẹp hoàn hảo nhưng hài hòa với thiên nhiên, dự báo một cuộc sống yên ấm và êm đềm cho cô sau này.

Trong khi bốn câu thơ đã miêu tả Thúy Vân, Nguyễn Du dành đến mười hai câu để khắc họa Thúy Kiều, sử dụng thủ pháp đòn bẩy để làm nổi bật vẻ đẹp của Kiều so với Vân.

Kiều càng sắc sảo mặn mà

…

Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh

Thúy Kiều mang vẻ đẹp sắc sảo và mặn mà, có phần nổi bật hơn so với Thúy Vân, khẳng định nàng là một tuyệt mỹ. Khác với Thúy Vân, có nét trong trẻo và sâu thẳm như làn nước mùa thu, Kiều có đôi mắt và đôi mày thanh tú như dáng núi mùa xuân. Nguyễn Du không ngẫu nhiên chọn miêu tả đôi mắt, bởi chúng là cửa sổ tâm hồn. Khi miêu tả đôi mắt Thúy Kiều, tác giả gợi lên một thế giới tâm hồn phong phú, sâu sắc nhưng cũng đầy sầu cảm.

Vẻ đẹp của Kiều khiến hoa phải ghen, liễu phải hờn; hai từ “ghen” và “hờn” thể hiện sự ấm ức và tâm lý tiêu cực, muốn triệt hạ đối thủ. Sắc đẹp của nàng khiến đất trời và muôn vật ghen ghét đố kỵ, dự báo một cuộc sống tương lai đầy tai ương và sóng gió.

Ngoài vẻ đẹp ngoại hình, Thúy Kiều còn mang trong mình tài hoa, tri thức và trí tuệ.

“Thông minh vốn sẵn tính trời

Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm”

Thúy Kiều là người thông minh, sắc sảo và tài năng, đặc biệt nổi bật với khả năng cầm, kỳ, thi, họa, trong đó tài đàn của nàng để lại ấn tượng sâu sắc. Những khúc nhạc nàng chơi lay động lòng người, còn những bài hát nàng sáng tác khiến ai cũng cảm thấy xót xa và thương cảm. Những miêu tả này thể hiện một tâm hồn nhạy cảm, tinh tế và lãng mạn. Nguyễn Du đã ưu ái khi khắc họa vẻ đẹp của Thúy Kiều, một biểu tượng cho số phận “hồng nhan bạc mệnh” của những người phụ nữ.

Bốn câu thơ cuối là lời bình luận của tác giả về hai chị em. Cả hai được sinh ra và lớn lên trong một gia đình nề nếp phong lưu, sống trong một cuộc sống “êm đềm trướng rủ màn che”, chưa từng va chạm với thế giới bên ngoài. Họ luôn được bao bọc trong tình yêu thương và che chở của cha mẹ. Mặc dù đã đến tuổi cập kê, cả hai vẫn giữ được vẻ trong sáng.

“Phong lưu nhất mực hồng quần

Tường đông ong bướm đi về mặc ai”

Bằng bút pháp ước lệ tượng trưng tinh tế tài hoa, Nguyễn Du đã phác họa thành công vẻ đẹp, tài năng của hai chị em Thúy Kiều. Đồng thời từ chân dung của họ gợi lên tính cách, số phận sau này. Qua đó thấy được bút pháp tả người tài tình của tác giả.

>> Xem thêm: Số phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến qua nhân vật Vũ Nương và Thúy Kiều

3. Bài văn phân tích Chị em Thúy Kiều (mẫu số 3)

Nguyễn Du là một đại thi hào của dân tộc, một nhà nhân đạo chủ nghĩa lớn và là danh nhân văn hóa thế giới. “Truyện Kiều” là kiệt tác của ông, thể hiện hồn cốt dân tộc Việt Nam. Đoạn trích “Chị em Thúy Kiều” nằm ở phần đầu của tác phẩm, giới thiệu và khắc họa vẻ đẹp của hai người con gái.

Bốn câu thơ đầu tiên, tác giả đã khắc họa chung vẻ đẹp của hai nàng:

“Đầu lòng hai ả tố nga

…

Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười”

Hai chị em được Nguyễn Du ví như “hai ả tố nga,” biểu tượng cho vẻ đẹp phụ nữ thời xưa. Tác giả đã chỉ rõ vai trò và vị trí của từng người trong gia đình Vương. Thúy Kiều là chị, còn Thúy Vân là em. Cả hai đều mang dáng vẻ mềm mại, phong thái tựa như hoa mai cao quý, phẩm hạnh và đức độ sáng ngời như tuyết. “Mai” và “tuyết” đều biểu trưng cho cái đẹp, và Vân cùng Kiều là sự hội tụ của những nét đẹp tinh túy ấy. Vẻ đẹp của họ còn được lý tưởng hóa với hình ảnh “mười phân vẹn mười.”

Bức chân dung của Thúy Vân hiện lên qua bốn câu thơ tiếp theo.

“Vân xem trang trọng khác người

…

Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.”

Vẻ đẹp của Vân thật “sang trọng khác vời,” quý phái như những tiểu thư đài các nơi lầu son gác tía. Khuôn mặt nàng phúc hậu, tròn trịa và bừng sáng như ánh trăng đêm rằm, đôi lông mày cong như cánh én tạo nên nét hài hòa tương xứng. Nụ cười của nàng tươi thắm như hoa, giọng nói trong trẻo như ngọc. Tóc nàng bồng bềnh hơn cả mây, và làn da trắng mịn màng hơn cả tuyết.

Khác với Vân, dung nhan của Thúy Kiều không được miêu tả chi tiết mà được tác giả chấm phá, qua đó nắm bắt được cái thần và cái hồn của nàng.

“Làn thu thủy nét xuân sơn

Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh”

Nguyễn Du đã khẳng định rằng Thúy Kiều vượt trội hơn em mình về tài sắc. Vẻ đẹp của Kiều sắc sảo và đằm thắm, với đôi mắt như làn nước mùa thu ẩn dưới đôi lông mày cong như dáng núi mùa xuân. Nếu như với Thúy Vân, thiên nhiên phải nhường bước để thể hiện sự hòa hợp, thì với Kiều, sắc đẹp của nàng lại khiến thiên nhiên phải ghen tị. Thúy Kiều quả thực là một tuyệt sắc giai nhân, nhưng điều này cũng dự báo cho một cuộc đời đầy sóng gió, hồng nhan bạc phận, trong khi Thúy Vân có vẻ sẽ có một cuộc sống êm đềm hơn.

Không chỉ xinh đẹp, Thúy Kiều còn tài năng. Nguyễn Du đã dành nhiều câu để khắc họa tài năng của nàng, đặc biệt là khả năng chơi đàn: “Sắc đành đòi một, tài đành họa hai.” Nàng giỏi cầm, kỳ, thi, họa, nhưng tài năng nổi bật nhất chính là tài đàn.

“Cung thương làu bậc ngữ âm

Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương”

Nàng còn tự sáng tác bài đàn “Bạc mệnh” riêng cho mình, nhưng chính những giai điệu này cũng ẩn chứa điềm báo về một chặng đường tương lai đầy sóng gió của Kiều. Thúy Kiều là sự kết hợp hoàn hảo giữa sắc đẹp, tài năng và tình cảm.

Dù cả hai chị em đều là những giai nhân mỹ nữ đã đến tuổi cập kê, nhưng Thúy Kiều và Thúy Vân vẫn sống trong sự trong sáng như những bông hoa đang trong thời kỳ nở rộ, không màng đến những cám dỗ xung quanh.

Đoạn trích “Chị em Thúy Kiều” đã mang đến cho người đọc bức chân dung tuyệt đẹp của hai giai nhân trong thơ ca, đồng thời thể hiện tài năng và cảm hứng nhân văn của đại thi hào Nguyễn Du.

>> Tham khảo thêm: Viết đoạn văn miêu tả vẻ đẹp của Thúy Kiều chọn lọc hay nhất

4. Bài văn phân tích Chị em Thúy Kiều (mẫu số 4)

“Truyện Kiều” của Nguyễn Du được xem là tác phẩm nền tảng cho ngôn ngữ văn học hiện đại Việt Nam. Với “Truyện Kiều”, ngôn ngữ Việt Nam đã trải qua một sự chuyển biến đáng kể, thể hiện khả năng biểu đạt sâu sắc và toàn diện. Thực sự, “Truyện Kiều” là tác phẩm tiêu biểu của đại thi hào dân tộc Nguyễn Du.

Trong hai câu thơ đầu, tác giả đã giới thiệu hình ảnh hai cô con gái của Vương viên ngoại:

“Đầu lòng hai ả tố nga

…

Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười. “

Ngay từ đầu, người đọc chỉ hình dung ra hai thiếu nữ xinh đẹp như hai ả tố nga, đó là Thúy Vân và Thúy Kiều. Xét về vai vế, Thúy Kiều là chị, còn Thúy Vân là em. Mỗi người mang một nét riêng biệt, tựa như hai loài hoa khác nhau, nhưng đều đẹp tuyệt mỹ, tỏa sắc và hương đến mức mười phân vẹn mười.

Vẻ đẹp của Thúy Vân được khắc họa rõ nét qua từng đường nét, ngắn gọn trong bốn câu thơ tiếp theo.

“Vân xem trang trọng khác vời

…

Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.”

Nàng Thúy Vân mang vẻ đẹp khó ai sánh kịp, với sự sang trọng, quý phái và đoan trang, thật xứng đáng là một thiếu nữ đài các. Nét đẹp của nàng được thể hiện qua những hình ảnh ước lệ tượng trưng: khuôn mặt tròn đầy phúc hậu như vầng trăng, đôi lông mày rậm rạp sắc nét. Thúy Vân có tính cách nhã nhặn, ôn hòa, nụ cười tươi tắn như hoa nở, và lời nói đều mang ý nghĩa sâu sắc. Vẻ đẹp của nàng khiến mọi vật xung quanh phải e thẹn và kính nể: “mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da”. Những hình ảnh nhân hóa “thua, nhường” dự đoán một cuộc sống êm đềm, thuận lợi cho Thúy Vân.

Trong khi chỉ cần bốn câu để miêu tả Thúy Vân, Nguyễn Du đã dành đến mười hai câu để khắc họa vẻ đẹp của Thúy Kiều, cho thấy tình cảm đặc biệt của tác giả dành cho người con gái hồng nhan bạc mệnh này.

“Kiều càng sắc sảo mặn mà

…

Sắc đành đòi một tài đành họa hai.”

Nếu như Vân đã đẹp đến mức thiên nhiên phải kiêng dè, thì Kiều lại còn vượt trội hơn. Nàng không chỉ sở hữu vẻ đẹp ngoại hình mà còn có trí tuệ sắc sảo. Nguyễn Du đã khai thác triệt để bút pháp ước lệ và các hình ảnh tượng trưng, đặc biệt là đôi mắt, được ví như “làn thu thủy” để khắc họa sắc đẹp của Thúy Kiều. Từ đôi mắt ấy, người ta có thể cảm nhận một tâm hồn đa sầu, đa cảm và đầy tình yêu thương.

Bên cạnh đôi mắt như làn nước mùa thu, cặp lông mày của Kiều được ví như “nét xuân sơn”, gợi liên tưởng đến đôi lông mày lá liễu, gọn mảnh và cong cong, mang lại vẻ đẹp xuân sắc cho khuôn mặt. Đây chính là nét đẹp hiếm có, biểu lộ tính cách nhu thuận, dịu dàng của người phụ nữ. Vẻ đẹp của nàng thuần khiết nhưng cũng khiến cho thiên nhiên, hoa và liễu phải ghen tị. Có lẽ số phận đã báo trước rằng cuộc sống của Thúy Kiều sẽ không bình yên và hạnh phúc, mà trái lại, sẽ đầy bất hạnh và bi thương.

Về nhan sắc, Thúy Kiều vượt trội hơn Thúy Vân, và về tài năng, nàng còn xuất sắc hơn nhiều phần.

“Thông minh vốn sẵn tính trời

…

Một thiên bạc mệnh lại càng não nhân.”

Tài năng của Kiều hoàn toàn trái ngược với các tiêu chuẩn lễ giáo thời bấy giờ. Nàng vốn là một thần đồng từ nhỏ, sở hữu trí thông minh thiên phú. Không chỉ vậy, Kiều còn thông thạo các ngón nghề cầm, kì, thi, họa. Đặc biệt, tài năng âm nhạc của nàng nổi bật hơn cả; nàng có khả năng tự sáng tác nhạc, phổ nhạc, và thể hiện những tâm tư đầy sầu muộn của mình. Câu nói “chữ tài đi với chữ tai một vần” thật sự phản ánh số phận của nàng.

Kết thúc đoạn trích, Nguyễn Du đã mở ra một không gian sống khá giả và êm đềm của hai thiếu nữ:

“Phong lưu rất mực hồng quần

…

Tường đông ong bướm đi về mặc ai”

Xinh đẹp như vậy, dù đã đến tuổi cập kê nhưng Kiều và Vân vẫn sống trong khuôn phép, gia giáo, chăm chỉ sống một cuộc đời êm đềm và hạnh phúc.

Phân tích hình ảnh chị em Thúy Kiều, ta thấy rõ tài năng và sức sáng tạo của đại thi hào Nguyễn Du. Ông đã thành công trong việc khắc họa chân dung hai nhân vật một cách sống động và sắc nét qua thể thơ lục bát truyền thống và kết cấu tinh tế. Bên cạnh đó, bút pháp ước lệ, hình ảnh so sánh và nhân hóa đã tạo nên những cảm xúc sâu sắc về số phận của hai chị em nàng Kiều.

>> Tham khảo: Đóng vai Thúy Kiều kể lại đoạn trích Kiều ở Lầu Ngưng Bích hay nhất

5. Bài văn phân tích Chị em Thúy Kiều (mẫu số 5)

Nguyễn Du là một trong những tác giả lớn của nền văn học Việt Nam. Một trong những tác phẩm để lại ấn tượng sâu sắc nhất với bạn đọc có lẽ phải kể đến Truyện Kiều và đoạn trích Chị em Thúy Kiều.

Đoạn trích đã tập trung khắc họa vẻ đẹp, tài năng của chị em Thúy Kiều, cũng như dự cảm của Nguyễn Du về kiếp người tài hoa bạc mệnh.

Bốn câu thơ đầu là những khái quát chung nhất về chị em Thúy Kiều:

“Đầu lòng hai ả tố nga

…

Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười”

Tác giả đã sử dụng lối nói ước lệ để giới thiệu về lai lịch và vị trí trong gia đình cũng như nét đẹp của Thúy Kiều và Thúy Vân. Hai nàng là con gái của Vương ông, trong đó Thúy Kiều là chị và Thúy Vân là em. Mỗi người đều sở hữu những vẻ đẹp riêng, nhưng cũng có điểm chung là hình ảnh “mai” và “tuyết”, gợi ra nét thanh cao và vẻ đẹp duyên dáng, như cây mai cùng với tâm hồn trong trắng như tuyết. Họ mang đến một nét đẹp hoàn hảo, từ ngoại hình đến tính cách, đều đạt đến mức “mười phân vẹn mười”.

Trong bốn câu thơ tiếp theo, Nguyễn Du đã khắc họa vẻ đẹp của Thúy Vân:

“Vân xem trang trọng khác vời

…

Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da”

Chỉ cần đọc đến đây, ta có thể cảm nhận vẻ đẹp của Thúy Vân thật trang trọng, cao sang và quý phái. Với loạt hình ảnh so sánh và ước lệ, nàng hiện ra với khuôn mặt đầy đặn, phúc hậu, dịu dàng. Giọng nói và nụ cười của Vân thì e thẹn, nhẹ nhàng, thể hiện sự đoan trang. Vẻ đẹp ấy khiến tạo hóa cũng phải nhường bước, và miêu tả như vậy như muốn dự báo trước về một cuộc đời yên bình và hạnh phúc của nàng.

Việc miêu tả vẻ đẹp của Thúy Vân trước tiên nhằm làm nổi bật vẻ đẹp của Thúy Kiều. Khi nói về sắc đẹp, không ai có thể vượt qua Kiều. Còn về tài năng, nàng thật sự “có một không hai” trên đời. Vẻ đẹp của Kiều không chỉ “sắc sảo” về ngoại hình mà còn “mặn mà” về tính cách. Trước hết, hãy nói về vẻ đẹp ngoại hình mà không ai sánh được:

“Làn thu thủy nét xuân sơn

…

Một hai nghiêng nước nghiêng thành”

Đôi mắt trong veo như làn nước mùa thu, đôi lông mày thanh thoát như dáng núi mùa xuân. Vẻ đẹp của Kiều còn khiến thiên nhiên phải ghen tị; từ “ghen” đến “hờn” cho thấy vẻ đẹp ấy đã vượt qua mọi chuẩn mực của thiên nhiên, có sức làm “khuynh quốc khuynh thành.” Nghệ thuật nhân hóa “hoa ghen – liễu hờn” kết hợp với sự phóng đại “nghiêng nước nghiên thành” được sử dụng để khắc họa nét đẹp ngoại hình của Kiều. Tuy nhiên, qua hình ảnh đó, tác giả cũng muốn dự báo về cuộc đời đầy bất hạnh của Kiều.

Không chỉ đẹp về ngoại hình, Thúy Kiều còn là một tài năng xuất sắc:

“Sắc đành đòi một tài đành họa hai

…

Một thiên bạc mệnh lại càng não nhân”

Thúy Kiều không chỉ am hiểu cầm, kỳ, thi, họa mà đặc biệt nổi bật với tài đàn. Nàng thuộc lòng các cung bậc và đánh đàn rất thành thạo. Đặc biệt, nàng sáng tác bản nhạc “Bạc mệnh,” khiến người nghe cảm thấy đau khổ và sầu não. Âm thanh từ bản đàn như vang lên từ một trái tim đa sầu, đa cảm, và dường như cũng ngầm báo hiệu cho một tương lai đầy thử thách.

Bốn câu thơ cuối mở ra khung cảnh cuộc sống của hai chị em.

“Phong lưu rất mực hồng quần

….

Tường đông ong bướm đi về mặc ai”

Thúy Kiều và Thúy Vân sống trong một gia đình giàu sang, quyền quý. Mặc dù đã đến tuổi kết hôn, cả hai vẫn giữ gìn khuôn phép, sống theo đúng chuẩn mực lễ giáo phong kiến. Cảnh “trướng rủ màn che” biểu thị lối sống kín đáo của những tiểu thư trong gia đình gia giáo, thường hạn chế giao tiếp với thế giới bên ngoài. Cuộc sống của họ luôn trong khuôn khổ, không bị ảnh hưởng bởi những ong bướm lả lơi bên ngoài.

Như vậy, qua đoạn trích “Chị em Thúy Kiều,” người đọc không chỉ thấy được vẻ đẹp của hai chị em mà còn dự đoán số mệnh tương lai của họ.

>> Xem thêm: Hãy kể lại đoạn trích Chị em Thúy Kiều bằng văn xuôi Ngữ văn lớp 9

6. Bài văn phân tích Chị em Thúy Kiều (mẫu số 6)

Có ý kiến cho rằng: “Truyện Kiều là một kiệt tác đã được lưu truyền rộng rãi hàng trăm năm và chinh phục đông đảo bạn đọc.” Trong đó, đoạn trích “Chị em Thúy Kiều” nổi bật với nghệ thuật khắc họa và miêu tả nhân vật xuất sắc.

Mở đầu đoạn trích là bốn câu thơ giới thiệu về hai chị em Thúy Kiều:

“Đầu lòng hai ả tố nga

Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười”

Hai chị em được tác giả ví von như hai ả tố nga, chỉ những người con gái đẹp thời xưa. Thúy Kiều và Thúy Vân, với vóc dáng thanh mảnh như cây mai và làn da trắng trong như tuyết đầu mùa. Dù mỗi người có nét đẹp riêng, cả hai đều hoàn hảo theo chuẩn mực cái đẹp của thời kỳ ấy.

Sau khi giới thiệu chung, tác giả bắt đầu khắc họa từng nhân vật. Trong đoạn trích, Thúy Vân hiện lên với vẻ đẹp ngỡ ngàng:

“Vân xem trang trọng khác vời

…

Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da”

Thúy Vân mang vẻ đẹp đoan trang của thiếu nữ thời xưa. Khuôn mặt nàng tròn đầy như trăng rằm, lông mày sắc nét như con ngài, nụ cười tươi như hoa, làn da trắng mịn như tuyết, và mái tóc bồng bềnh như mây. Bằng nghệ thuật ẩn dụ và so sánh, tác giả sử dụng hình ảnh thiên nhiên để làm nổi bật vẻ đẹp sống động và tự nhiên của Vân. Đặc biệt, vẻ đẹp của nàng hài hòa với thiên nhiên, thể hiện qua hình ảnh “mây thua, tuyết nhường”, biểu thị sự nhường nhịn của thiên nhiên trước sắc đẹp của nàng. Qua đó, ta cảm nhận được một tương lai yên ấm đang chờ đợi Thúy Vân.

Ngược lại, Thúy Kiều lại nổi bật hơn về cả sắc lẫn tài qua 12 câu thơ tiếp theo.

“Kiều càng sắc sảo mặn mà

…

Một thiên bạc mệnh lại càng não nhân”

Vẻ đẹp của Thúy Kiều mang nhiều nét chấm phá, không được điểm tô rõ ràng như Thúy Vân. Đôi mắt trong trẻo như làn nước mùa thu và dáng lông mày cong như núi mùa xuân là những hình ảnh ước lệ quen thuộc, kết hợp giữa so sánh và ẩn dụ để khắc họa chân dung của Kiều. Vẻ đẹp ấy khiến hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh, thể hiện sự đố kị, ghen tức của thiên nhiên trước sắc đẹp của nàng.

Không chỉ dừng lại ở nhan sắc, Thúy Kiều còn sở hữu tài năng xuất chúng, khó có ai sánh bằng. Nếu chuẩn mực thời xưa là cầm, kì, thi, họa, thì Kiều đều đạt đến trình độ khiến mọi người phải nể phục. Nàng đặc biệt nổi bật với tài đàn, cung đàn “bạc mệnh” vang lên từ một trái tim đa sầu, đa cảm. Có lẽ bản nhạc ấy đã dự báo một tương lai không êm đềm. Với tất cả tài năng và phẩm chất của mình, cuộc sống hiện tại của nàng có thể đang chuẩn bị cho những sóng gió phía trước.

Khép lại đoạn trích, Nguyễn Du một lần nữa tái hiện cuộc sống êm đềm, ngày qua ngày của hai chị em Thúy Vân và Thúy Kiều.

“Phong lưu rất mực hồng quần

Tường đông ong bướm đi về mặc ai”

Sống trong khuôn phép và “trướng rủ màn che”, dù đã đến tuổi lập gia đình, nhưng Kiều và Vân vẫn giữ vững nề nếp gia phong, không để ảnh hưởng bởi những cám dỗ bên ngoài.

Như vậy, với tài năng và tâm huyết, thi hào Nguyễn Du đã khắc họa rõ nét chân dung của hai mỹ nhân một cách sống động và sắc nét. Qua các bút pháp nghệ thuật như ước lệ, nhân hóa và so sánh, ông đã thể hiện một cách sâu sắc số phận của Kiều và Vân.

>> Tìm hiểu thêm nội dung: Phân tích 12 câu đầu Trao duyên Thúy Kiều và Kim Trọng hay nhất

7. Bài văn phân tích Chị em Thúy Kiều (mẫu số 7)

“Truyện Kiều”, hay còn gọi là “Đoạn trường Tân Thanh”, là tác phẩm kinh điển của đại thi hào Nguyễn Du, được coi là một di sản văn học quan trọng trong lịch sử nhân loại. Đoạn trích “Chị em Thúy Kiều” mở đầu tác phẩm một cách sinh động, miêu tả vẻ đẹp “nghiêng nước, nghiêng thành” của hai chị em Thúy Kiều.

“Đầu lòng hai ả tố nga

…

Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười”

Nguyễn Du khéo léo sử dụng nghệ thuật ước lệ khi mượn vẻ đẹp của cây mai để miêu tả sắc đẹp của hai chị em Thúy Kiều, tạo nên một hình ảnh trong sáng và thanh cao như tuyết.

“Mỗi người một vẻ, mười phân vẹn mười” thể hiện sự độc đáo trong nét đẹp của họ, khiến không ít chàng trai say mê và ghen tỵ. Trước hết, Nguyễn Du khắc họa vẻ đẹp dịu dàng của cô em Thúy Vân, vẻ đẹp đủ sức làm rung động trái tim của bao chàng trai và khiến thiên nhiên phải nhún nhường.

“Vân xem trang trọng khác vời

…

Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da”

Nguyễn Du miêu tả vẻ đẹp của Thúy Vân một cách ngọt ngào và ngây ngất. Sự sử dụng nghệ thuật ước lệ xuyên suốt tác phẩm làm nổi bật vẻ đẹp phúc hậu mà Thúy Vân sở hữu. Tác giả mượn hình ảnh thiên nhiên để khẳng định giá trị của Thúy Vân, cho thấy thiên nhiên đã công nhận vẻ đẹp của cô em và dự cảm về một cuộc sống an nhàn.

Tuy nhiên, khi nhìn thấy vẻ đẹp của Thúy Vân, người ta không khỏi cảm thương cho số phận của Thúy Kiều. Vẻ đẹp và tài năng của nàng liệu có được thiên nhiên và tạo hóa chấp nhận?

“Làn thu thủy nét xuân sơn

…

Sắc đành đòi một, tài đành họa hai”

Vẫn với nghệ thuật ước lệ tượng trưng, thi nhân đã mượn hình ảnh “làn thu thủy” và “nét xuân sơn” để miêu tả đôi mắt của Thúy Kiều, đẹp trong sáng như làn nước mùa thu, và lông mày thanh thoát như nét núi mùa xuân. Vẻ đẹp sắc sảo của nàng khiến thiên nhiên phải “hoa ghen đua thắm, liễu hờn kém xanh,” thể hiện sự ghen tị của tạo hóa. Nếu thiên nhiên ghen ghét, thì cuộc sống bình an của nàng khó lòng được bảo toàn.

Thúy Kiều không chỉ sở hữu vẻ đẹp khiến nhiều người phải thổn thức mà tài năng của nàng còn vượt trội hơn, khiến mọi người thêm phần ngưỡng mộ.

“Thông minh vốn sẵn tính trời

…

Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương”

Thúy Kiều thực sự tài giỏi trong cầm, kì, thi, họa. Qua ngòi bút tả thực kết hợp với lãng mạn, Nguyễn Du đã mang đến một màu sắc độc đáo cho vẻ đẹp “hoa ghen” và “liễu hờn” của nàng.

Mở đầu nhẹ nhàng với vẻ đẹp “nghiêng nước nghiêng thành,” tác giả đã khắc họa hai chị em Thúy Kiều một cách tinh tế, khiến bao người phải trầm trồ và ngưỡng mộ. Độc giả có thể cảm nhận rằng họ sẽ sống một cuộc đời êm đềm bên cha mẹ, và đặc biệt, mặc dù cả hai đã đến tuổi kết hôn, nhưng vẫn dành tâm trí phụng dưỡng cha mẹ.

Tác phẩm “Truyện Kiều,” đặc biệt là đoạn trích “Chị em Thúy Kiều,” làm nổi bật vẻ đẹp và tài năng của hai nhân vật. Với ngòi bút tinh tế cùng nghệ thuật ước lệ và miêu tả biểu cảm xuyên suốt, phần mở đầu của tác phẩm trở nên đặc sắc và cuốn hút.

>> Tham khảo thêm: Phân tích tâm trạng Thúy Kiều trong đoạn trích Trao duyên hay nhất

8. Bài văn phân tích Chị em Thúy Kiều (mẫu số 8)

“Đầu lòng hai ả tố nga

Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười”

Thúy Vân dưới ngòi bút Nguyễn Du là người con gái có vẻ đẹp phúc hậu, đoan trang:

“Vân xem trang trọng khác vời

…

Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da”

Chỉ với bốn câu thơ, Nguyễn Du đã khéo léo kết hợp các biện pháp so sánh, ẩn dụ và ước lệ để tinh tế khắc họa vẻ đẹp của Thúy Vân. Nàng có khuôn mặt tròn đầy như ánh trăng rằm, đôi lông mày nở nang và phong thái đoan trang. Những tính từ này cùng với nghệ thuật tiểu đối đã làm nổi bật vẻ đẹp của Thúy Vân. Những đặc điểm ấy không chỉ thể hiện sắc đẹp mà còn báo hiệu một tương lai tươi sáng, hạnh phúc ở phía trước.

Nếu đoạn miêu tả Thúy Vân thể hiện sự tài hoa của Nguyễn Du, thì khi miêu tả Thúy Kiều, nghệ thuật khắc họa chân dung lại trở nên sắc nét hơn:

“Kiều cáng sắc sảo mặn mà

…

Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh”

Khi miêu tả Thúy Kiều, Nguyễn Du đặc biệt chú trọng đến đôi mắt, sử dụng nhiều hình ảnh ước lệ và trong trẻo của thiên nhiên để thể hiện vẻ đẹp của nàng, như “làn thu thủy” và “nét xuân sơn”. Đôi mắt ấy không chỉ đẹp mà còn chứa đựng tâm hồn đầy cảm xúc, tinh tế và quyến rũ.

Ngoài vẻ đẹp hình thức, Nguyễn Du cũng nhấn mạnh tài năng của Thúy Kiều. Ông dành tám câu thơ để khẳng định sự xuất sắc trong tài năng của nàng. Khác với những người con gái khác thường được đánh giá qua sắc đẹp và phẩm hạnh, ở đây, ông khắc họa vẻ đẹp tài năng, điều ít khi được coi trọng.

Thúy Kiều có năng khiếu ở mọi lĩnh vực: cầm, kì, thi, họa, đặc biệt là tài đàn, mà nàng vượt trội hơn hẳn. Khúc “Bạc mệnh” mà nàng sáng tác vừa thể hiện tài năng, vừa dự báo về một tương lai bất hạnh, ảm đạm. Quả thật, tài mệnh tương đố, chữ tài đi đôi với chữ tai. Nguyễn Du cũng đã hé lộ phần nào số phận bất hạnh của Thúy Kiều qua những từ ngữ như “ghen”, “hờn”, “nghiêng nước, nghiêng thành”, làm nổi bật sự bất an về nhan sắc và tài năng của nàng.

Đoạn trích này có thể xem là mẫu mực cho nghệ thuật miêu tả nhân vật trong văn học trung đại. Bên cạnh đó, Nguyễn Du còn sử dụng linh hoạt các biện pháp so sánh, ẩn dụ, ngôn ngữ ước lệ và hàm súc, góp phần tạo nên thành công cho tác phẩm.

9. Bài văn phân tích Chị em Thúy Kiều (mẫu số 9)

Trích đoạn Chị em Thúy Kiều trong tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du đã đề cao và trân trọng vẻ đẹp của người con gái đặc biệt là người phụ nữ thông qua miêu tả tài và sắc của chị em Thúy Kiều

Bốn dòng thơ đầu tác giả giới thiệu chung về thứ bậc và vẻ đẹp của chị em Thúy Kiều

(trích thơ)

Bằng cách giới thiệu “hai ả tố nga”, Nguyễn Du đã tạo nên một hình ảnh vừa ngắn gọn vừa ấn tượng về hai cô con gái trong gia đình họ Vương. Hai thiếu nữ hiện lên với dáng người mảnh dẻ, duyên dáng như cây mai—một loài hoa quý giá. Tâm hồn của họ trong sáng như tuyết, mỗi người đều hoàn hảo, “mười phân vẹn mười”, và mang trong mình những nét đẹp riêng biệt. Cách nhìn của tác giả thể hiện sự ngợi ca và trân trọng đối với vẻ đẹp của cả hai chị em.

Đến với bốn câu thơ tiếp, tác giả gợi về vẻ đẹp của Thúy Vân

(trích thơ)

Hai chữ “trang trọng” khắc họa vẻ đẹp cao sang, quý phái của Thúy Vân. Nguyễn Du đã mượn nhiều hình ảnh từ thiên nhiên như trăng, hoa, tuyết, ngọc, và mây để tạo nên chân dung của nàng, sử dụng bút pháp ước lệ một cách tinh tế. Vẻ đẹp ấy không chỉ khiến thiên nhiên ngưỡng mộ mà còn dự báo rằng nàng sẽ có một cuộc sống bình yên, suôn sẻ, không gặp phải sóng gió. Trong khi chỉ cần bốn câu để miêu tả Thúy Vân, thì với Thúy Kiều, Nguyễn Du đã dành hẳn mười hai câu thơ:

(trích thơ 12 câu thơ tiếp)

Nói đến Kiều, người ta nghĩ ngay đến một cô gái đẹp cả tài lẫn sắc, một bậc giai nhân tuyệt thế vừa sắc sảo vừa mặn mà. Nguyễn Du đã khéo léo sử dụng nghệ thuật đòn bẩy, miêu tả Thúy Vân trước để làm nổi bật vẻ đẹp của Kiều. Chỉ qua một câu thơ với các từ “càng”, “hơn”, tác giả giúp người đọc hình dung rõ nét về hình ảnh vượt trội của Kiều. Nàng không chỉ có nhan sắc tuyệt đỉnh mà còn sở hữu trí tuệ sắc sảo. Hình ảnh thiên nhiên “thu thủy” và “xuân sơn” gợi lên đôi mắt đẹp của Kiều, đôi mắt trong như nước mùa thu, lông mày thanh tú như núi mùa xuân. Vẻ đẹp ấy khiến hoa ghen, liễu hờn. Không chỉ đẹp, Kiều còn thông minh bẩm sinh, với tài năng do trời phú. Nàng đạt đến trình độ hoàn thiện trong cầm, kì, thi, họa, đặc biệt là tài đàn. Kiều không chỉ đàn giỏi mà còn hát hay, có thể sáng tác một bản nhạc mang tên “bạc mệnh”.

Dù tài sắc của Thúy Kiều và Thúy Vân khác nhau, điều này dự báo về cuộc sống tương lai của mỗi người, nhưng đức hạnh của hai nàng đều đáng trân trọng, được thể hiện rõ trong bốn câu cuối. Dù đã đến tuổi lấy chồng, cả hai vẫn sống cuộc đời nề nếp, gia giáo, không hề có sự xuất hiện của tình yêu sai trái.

Đoạn thơ này chính là một mẫu mực về nghệ thuật tả người, thể hiện thành công chân dung hai thiếu nữ với đầy đủ sắc, tài, tình, và mệnh.

10. Bài văn phân tích Chị em Thúy Kiều (mẫu số 10)

Nguyễn Du đại thi hào của dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới. Cho đến nay tác phẩm Truyện Kiều của ông vẫn được coi là tác phẩm thơ nôm kiệt xuất của nền văn học dân tộc. Trong đó, Nguyễn Du đã thể hiện tài năng bậc thầy ở nhiều phương diện, đặc biệt là xây dựng nhân vật.

Bốn câu thơ đầu tác giả tập trung vào giới thiệu về vị trí thứ bậc và vẻ đẹp toàn diện của hai nàng:

(trích thơ)

“Ả” là cách gọi của người dân xứ Nghệ với các chị, các cô. Còn “tố nga” là ước lệ chỉ vẻ đẹp thiếu nữ thanh tân, rạng rỡ. Bên cạnh ước lệ, các hình ảnh ẩn dụ tượng trưng “mai cốt cách, tuyết tinh thần” còn gợi ra vóc dáng mảnh dẻ, cốt cách thanh tao như mai, tâm hồn trong sạch như tuyết.

Nhà thơ tập trung miêu tả Thúy Vân chỉ bằng bốn câu thơ

(trích thơ)

Thúy Vân bẩm sinh đã sở hữu phong thái sang trọng, quý phái, cùng phẩm cách hiền thục và mẫu mực, đúng chuẩn của những gia đình gia giáo. Khuôn mặt nàng tròn trịa, đầy đặn; lông mày thanh tú cong mềm mại; nụ cười xinh đẹp, rạng rỡ như hoa. Giọng nói trong trẻo, lời lẽ nhẹ nhàng như châu ngọc. Tóc nàng mềm mượt như mây, làn da trắng sáng tựa tuyết. Trước nhan sắc của Thúy Vân, thiên nhiên chỉ biết nhường bước, không hề xung khắc; điều này cũng phần nào dự đoán một tương lai suôn sẻ cho nàng.

Vẻ đẹp của Thúy Kiều được Nguyễn Du miêu tả sau với một dụng ý nghệ thuật đầy độc đáo trong 12 câu thơ tiếp

(trích thơ)

Nếu Thúy Vân mang vẻ đẹp trong sáng, dịu dàng, thì Thúy Kiều lại sở hữu nét sắc sảo, mặn mà, có phần nổi bật hơn. Đặc biệt, Kiều không chỉ xinh đẹp mà còn là một giai nhân tài năng xuất chúng. Sử dụng hình ảnh thiên nhiên cùng nghệ thuật ước lệ, Nguyễn Du đã tạo nên ấn tượng mạnh mẽ về vẻ đẹp của một tuyệt thế giai nhân. Khi khắc họa Thúy Kiều, nhà thơ nhấn mạnh vào đôi mắt, vì chúng không chỉ thể hiện vẻ đẹp ngoại hình mà còn phản ánh sự tinh anh của tâm hồn và trí tuệ. Tuy nhiên, vẻ đẹp ấy lại khiến thiên nhiên “ghen”, “hờn”, qua đó Nguyễn Du dự báo về một tương lai đầy chông gai, trắc trở cho Kiều. Thúy Kiều tinh thông cả cầm, kì, thi, họa, trong đó tài năng đàn nổi bật hơn cả, đạt đến mức lý tưởng theo tiêu chuẩn thẩm mỹ của xã hội phong kiến.

Bốn câu thơ cuối phản ánh cuộc sống “êm đềm chướng rủ màn che” của hai chị em, một cuộc sống phong lưu, dù đã đến tuổi cập kê nhưng vẫn được che chở trong vòng tay gia đình.

Qua đoạn trích, Nguyễn Du đã khắc họa sống động chân dung hai chị em Kiều, mỗi người một vẻ, tạo nên bức tranh vừa hài hòa vừa tương phản.

11. Bài văn phân tích Chị em Thúy Kiều (mẫu số 11) 

Bốn câu thơ tiếp dành những lời thơ mĩ miều, đẹp đẽ nhất để miểu tả nàng Vân:

(trích thơ)

Thúy Vân mang vẻ đẹp của phong thái đoan trang, toát lên sự liêm chính, ung dung, cao sang và quý phái. Khi miêu tả khuôn mặt nàng, Nguyễn Du khéo léo tạo nên những nét vẽ tươi sáng, đầy đặn như ánh trăng rằm, với đôi lông mày cong làm nổi bật vẻ đẹp. Nụ cười của nàng rạng rỡ như những đóa hoa, giọng nói trong trẻo như ngọc. Mái tóc dài, óng ả như mây, và làn da mịn màng như tuyết. Vẻ đẹp của Thúy Vân hài hòa với chuẩn mực xã hội thời bấy giờ và thiên nhiên, từ đó dự đoán một tương lai êm đềm, hạnh phúc cho nàng.

Khi miêu tả Thúy Kiều, Nguyễn Du dành mười hai câu thơ để nhấn mạnh vẻ đẹp sắc sảo, mặn mà của nàng, nổi bật hơn so với Vân. Đôi mắt trong trẻo, sâu thẳm như làn nước mùa thu, và đôi lông mày thanh tú như dáng núi mùa xuân gợi lên một thế giới tâm hồn phong phú, sâu sắc, vừa sắc sảo vừa đa sầu, đa cảm. Vẻ đẹp ấy khiến thiên nhiên cũng phải ghen ghét, đố kị, đồng thời dự báo một cuộc sống tương lai đầy sóng gió.

Thúy Kiều không chỉ xinh đẹp mà còn tài hoa, thông minh. Nàng thành thạo cầm, kì, thi, họa, trong đó tài đàn của nàng là ấn tượng nhất. Những khúc nhạc nàng chơi có sức lay động lòng người, tiêu biểu cho số phận của người phụ nữ bạc mệnh.

Bốn câu thơ cuối là nhận xét chung của tác giả về hai chị em. Họ sinh ra và lớn lên trong gia đình nề nếp, phong lưu, luôn được sống trong tình yêu thương và che chở của cha mẹ. Dù cả hai đã đến tuổi cập kê, nhưng vẫn giữ được sự trong sáng.

(trích 4 câu thơ cuối)

Bằng bút pháp ước lệ tượng trưng tinh tế tài hoa, Nguyễn Du đã phác họa thành công vẻ đẹp, tài năng của hai chị em Thúy Kiều đồng thời từ chân dung của họ gợi lên tính cách, số phận sau này.

12. Bài văn phân tích Chị em Thúy Kiều (mẫu số 12)

Nguyễn Du là đại thi hào dân tộc, tài năng bậc thầy ở nhiều phương diện, đặc biệt là nghệ thuật xây dựng nhân vật. Hầu hết các chân dung đều được miêu tả sống động. Có thể thấy rõ điều này qua trích đoạn “Chị em Thúy Kiều”

Trong bốn câu thơ đầu, nhà thơ đã giới thiệu chung về vẻ đẹp toàn diện của hai nàng:

“Đầu lòng hai ả tố nga

…

Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười”

Bằng bút pháp so sánh và ước lệ, vẻ đẹp hình dáng và tâm hồn của hai chị em Thúy Kiều và Thúy Vân được nâng tầm. Cả hai đều đẹp đến mức “mười phân vẹn mười”, nhưng trong cái đẹp chung ấy lại có những nét riêng, mỗi người một vẻ. Bốn câu thơ đầu như một bức tranh nền, dẫn dắt người đọc chiêm ngưỡng vẻ đẹp của từng người.

Bốn câu thơ tiếp theo tập trung vào nhan sắc của Thúy Vân, người mang vẻ đẹp đoan trang và phúc hậu. Nàng sở hữu vẻ đẹp cao sang, quý phái, trang trọng khác biệt. Dù sử dụng bút pháp nghệ thuật ước lệ truyền thống, nhưng vẻ đẹp của Thúy Vân hiện lên thật cụ thể và sinh động.

“Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang

…

Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.”

Từ khuôn mặt, nét ngài, tiếng cười, giọng nói, đến mái tóc và làn da của Thúy Vân đều được so sánh với “trăng, hoa, ngọc, mây, tuyết”. Qua đó, vẻ đẹp của Thúy Vân dần được bộc lộ một cách tinh tế nhờ vào các biện pháp nghệ thuật ẩn dụ và nhân hóa của tác giả. Vẻ đẹp của nàng gần gũi và hài hòa với thiên nhiên.

Từ vẻ đẹp của Thúy Vân, Nguyễn Du chỉ cần khẳng định rằng “Kiều càng sắc sảo mặn mà”, làm cho vẻ đẹp của Thúy Kiều nổi bật hơn hẳn. Tác giả miêu tả Vân trước, rồi đến Kiều, như một cách mượn hình ảnh Vân để làm nổi bật Kiều. Đôi mắt của Kiều được so sánh với “làn thu thủy, nét xuân sơn”, thể hiện cái sắc sảo mặn mà của tâm hồn nàng.

Nguyễn Du ca ngợi Thúy Kiều không chỉ vì vẻ đẹp tuyệt trần mà còn vì tài năng xuất sắc của nàng, đến nỗi khó có ai có thể sánh bằng.

“Thông minh vốn sẵn tính trời

…

Khúc nhà tay lựa nên chương”

Chuẩn mực về sự tài giỏi ngày xưa hội tụ cầm, kì, thi, họa thì Thúy Vân đủ cả, không những thế còn đạt đến trình độ mà người người phải nể phục. Tuy nhiên với vẻ đẹp và tài năng ấy lại không khiến thiên nhiên ganh ghét, đố kị. Phần nào đó ngầm dự đoán một tương lai không mấy êm ả đang đợi Kiều ở phía trước.

Khép lại đoạn trích, Nguyễn Du một lần nữa tái hiện cuộc sống ê ả, ngày qua ngày của hai chị em Thúy Kiều và Thúy Vân:

“Phong lưu rất mực hồng quần

Tường đông ong bướm đi về mặc ai”

Sống trong khuôn phép, trong trướng rủ màn che, hai chị em đã sắp đến tuổi tìm đấng phu quân cho mình nhưng có lẽ với chữ “mặc” ở câu thơ cuối đã thể hiện thái độ của Kiều và Vân, không tơ tưởng đến những kẻ ngoài kia.

Tóm lại, đoạn trích “Chị em Thúy Kiều” đã khắc họa được vẻ đẹp của Thúy Kiều và Thúy Vân. Qua đó, chúng ta thấy được nghệ thuật miêu tả đầy độc đáo Nguyễn Du.

13. Bài văn phân tích Chị em Thúy Kiều (mẫu số 13)

Chị em Thúy Kiều nằm trong phần đầu của tác phẩm Truyện Kiều. Với bút pháp tả người bậc thầy Nguyễn Du không chỉ làm nổi bật lên vẻ đẹp riêng biệt của hai nàng Kiều mà qua đó còn cho người đọc thấy số phận của hai nàng trong tương lai.

Với bút pháp ước lệ, mượn thiên nhiên Nguyễn Du cho thấy vẻ đẹp thanh khiết của Thúy Kiều và Thúy Vân:

“Đầu lòng hai ả tố nga

…

Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười”

Tố Như sử dụng bút pháp ước lệ để làm bật lên vẻ đẹp của hai cô gái: họ có dáng người thu tú, mảnh mau, có cốt cách trong sáng như tuyết. Lấy hai hình ảnh mai, tuyết truyền thống để tôn lên vẻ đẹp của hai chị em đến độ toàn mỹ.

Thúy Vân dưới ngòi bút của Nguyễn Du là người con gái có vẻ đẹp phúc hậu, đoan trang

“Vân xem trang trọng khác vời

…

Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da”

Nguyễn Du đã khắc họa tinh tế vẻ đẹp của Thúy Vân. Nàng có khuôn mặt tròn đầy như ánh trăng rằm, đôi lông mày đầy đặn, nở nang. Kết hợp với một số tính từ chỉ phong thái: đoan trang, trang trọng và nghệ thuật tiểu đối đã góp phần tô đậm vả đẹp của Thúy Vân. Những đặc điểm về vẻ về ngoài ấy đã góp phần tô đậm vẻ đẹp của Thúy Vân. Những đặc điểm ấy phần nào đã dự đoán được một tương lai êm đềm phía trước của Thúy Vân.

Còn Thúy Kiều lại là một người con gái tài sắc vẹn toàn. Đoạn miêu tar Thúy Vân, Nguyễn Du đã vận dụng thành công bút pháp miêu tả chân dung sắc nét hơn:

” Kiều càng sắc sảo mặn mà

…

Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh”

Ở đoạn thơ này Nguyễn Du tập trung vào miêu tả đôi mắt. Ông sử dụng nhiều hình ảnh mĩ lệ, trong trẻo của thiên nhiên để miêu tả thiên nhiên: làn thu thủy, nét xuân sơn. Những gì tinh túy, đẹp đẽ nhất được ưu tiên để miêu tả đôi mắt có hồn và cảm xúc của Thúy Kiều.

Bên cạnh vẻ đẹp hình thức, ông còn nhấn mạnh đến tài năng của Thúy Kiều. Ông đã dùng tám câu thơ để khẳng định tài năng của nàng. Không giống như những người con gái khác, Nguyễn Du tập trung nhấn mạnh vẻ đẹp tài năng của nàng Kiều.

“Một hai nghiêng nước nghiêng thành

…

Một thiên bạc mệnh lại càng não nhân”

Thúy Kiều có tài năng vượt trội ở nhiều lĩnh vực: cầm, kì, thi, họa, đặc biệt là tài đàn, không ai có thể sánh bằng. Khúc “Bạc mệnh” mà nàng viết không chỉ thể hiện tài năng mà còn dự đoán một tương lai bất hạnh, ảm đạm cho cuộc đời nàng. Nguyễn Du khéo léo hé lộ những dự báo này qua các từ như “ghen,” “hờn,” “nghiêng nước,” “nghiêng thành,” tạo nên sự bất an về tương lai của Thúy Kiều.

Đoạn trích “Chị em Thúy Kiều” được coi là mẫu mực về nghệ thuật tả người trong văn học trung đại. Qua bức tranh chung, bằng những nét vẽ tài hoa, Nguyễn Du đã đặc tả vẻ đẹp và số phận của hai nàng. Ông cũng sử dụng linh hoạt các biện pháp so sánh, ẩn dụ, ngôn ngữ ước lệ và hàm súc, góp phần tạo nên thành công cho tác phẩm.

14. Bài văn phân tích Chị em Thúy Kiều (mẫu số 14)

Truyện Kiều là một kiệt tác văn học của đại thi hào Nguyễn Du. Số phận và vẻ đẹp của Kiều – kiếp hồng nhan bạc mệnh được Nguyễn Du khắc học rõ nét trong tác phẩm. Đặc biệt là đoạn trích Chị em Thúy Kiều.

“Đầu lòng hai ả tố nga

…

Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười”

Cả hai chị em đều có vẻ đẹp hoàn mỹ, từ hình thức bên ngoài “mai cốt cách” đến vẻ đẹp tâm hồn “tuyết tinh thần”. Vẻ đẹp của Thúy Vân được miêu tả ở bốn câu thơ tiếp:

“Vân xem trang trọng khác vời

…

Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da”

Vẻ đẹp của Thúy Vân được miêu tả một cách toàn diện, từ khuôn mặt, lông mày, màu da, mái tóc cho đến lời nói và tiếng cười. Cô mang vẻ đẹp chuẩn mực của người phụ nữ trung đại, với nét phúc hậu và đoan trang được tôn lên một cách tinh tế. Gương mặt đầy đặn, xinh đẹp của Thúy Vân như được thiên nhiên nhường nhịn, dự báo một tương lai êm đềm và số phận trọn vẹn. Những từ ngữ trau chuốt và hình ảnh ước lệ, tượng trưng đã khắc họa sống động vẻ đẹp đài các và mơn mởn của nàng.

Tuy nhiên, vẻ đẹp của Thúy Vân chỉ là nền tảng để làm nổi bật Thúy Kiều, nhân vật trung tâm của tác phẩm. Khác với Thúy Vân, Thúy Kiều mang vẻ đẹp sắc sảo và mặn mà, cả về tài lẫn sắc. Những từ ngữ và hình ảnh ước lệ đã tạo nên vẻ đẹp quyến rũ của Thúy Kiều đến mức hoa phải ghen, liễu cũng phải hờn. Đôi mắt nàng trong như nước mùa thu, và dáng lông mày thanh tú như núi mùa xuân.

“Kiều càng sắc sảo mặn mà

…

Hoa ghen thua thăm liễu hờn kém xanh”

Chính cái sự ghen ghét ấy đã dự báo trước một cuộc đời đầy sóng gió sẽ ập đến với nàng. Nguyễn Du đã không tiếc lời để ca ngợi sắc đẹp và tài năng nghệ thuật của Kiều. Khác hẳn với Thúy Vân, Thúy Kiều thông minh, đa sầu, đa cảm, là một người con gái nhất mực tài hoa: tài thơ, tài họa, tài đàn của Thúy Kiều đã đạt đến mức tuyệt diệu:

“Thông minh vốn sẵn tính trời

…

Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương” .

Diện mạo bên ngoài và bên trong của Thúy Kiều hé lộ tính cách và số phận của nàng. Nguyễn Du, khi miêu tả sắc đẹp của Kiều, đã gửi gắm quan niệm “tài hoa bạc mệnh”, dự đoán trước cuộc đời đầy long đong, lận đận của nàng.

Với bút pháp nghệ thuật ước lệ tượng trưng của văn học cổ điển, cùng ngòi bút tài hoa và ngôn từ trau chuốt, Nguyễn Du đã khắc họa sống động chân dung của Thúy Kiều và Thúy Vân. Mỗi người mang một vẻ đẹp riêng, toát lên từ tính cách và số phận không thể lẫn vào đâu. Hình ảnh hai chị em Vân – Kiều sẽ luôn ghi dấu trong lòng người đọc.

15. Bài văn phân tích Chị em Thúy Kiều (mẫu số 15)

Nguyễn Du là một nhà thơ lớn của dân tộc, một nhà nhân đạo chủ nghĩa lớn luôn nhìn đời bằng con mắt “nhìn thấu sáu cõi, tấm lòng nghĩ suốt ngìn đời”. Nhắc đến ông chúng ta không thể bỏ qua tác phẩm Truyện Kiều, trong đó đoạn trích Chị em Thúy Kiều đã để lại ấn tượng sâu sắc.

Ở bốn câu thơ đầu, Nguyễn Du miêu tả vẻ đẹp chung của hai chị em

“Đầu lòng hai ả tố nga

…

Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.”

Bằng nghệ thuật đảo ngữ và các từ ngữ mang tính ước lệ tượng trưng, nhà thơ đã giúp người đọc hình dung vẻ đẹp của hai chị em với những hình ảnh như “ả tố nga”, “mai cốt cách”, “tuyết tinh thần”. Thúy Kiều và Thúy Vân được so sánh với những người con gái xinh đẹp, với hình ảnh thiên nhiên như mai và tuyết, tạo nên cốt cách ngay thẳng, thanh cao và dịu dàng. Mỗi người đều mang vẻ đẹp riêng, không ai kém ai.

Bốn câu thơ tiếp được tác giả dùng để miêu tả cô em Thúy Vân:

“Vân xem trang trọng khác vời

…

Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.”

Thúy Vân hiện lên như một cô gái vô cùng duyên dáng với khuôn mặt đầy đặn và nét mày nở nang. Nàng mang vẻ đẹp đoan trang, phúc hậu, khiến thiên nhiên cũng phải nghiêng mình nhường nhịn. Qua việc miêu tả vẻ đẹp của Thúy Vân, Nguyễn Du gợi ra số phận đầy yên bình, êm đềm của người con gái này, luôn được vạn vật tôn trọng.

Khi miêu tả Thúy Vân, tác giả chỉ cần bốn câu thơ, trong khi vẻ đẹp của Thúy Kiều lại được khắc họa qua tận mười sáu câu thơ.

“Kiều càng sắc sảo mặn mà

…

Sắc đành đòi một tài đành họa hai.”

Nếu Thúy Vân mang vẻ đẹp phúc hậu, thì Thúy Kiều lại sở hữu vẻ đẹp sắc sảo, mặn mà hơn hẳn. Nàng có đôi mắt tuyệt đẹp, trong trẻo như làn nước mùa thu, và đôi lông mày thanh tú, mềm mại như dáng núi mùa xuân, khiến cả thiên nhiên cũng phải ghen tị. Điều này dự báo một tương lai đầy sóng gió và trắc trở cho Kiều. Không chỉ nổi bật với nhan sắc, Kiều còn sở hữu tài năng xuất sắc, đặc biệt là tài đàn:

“Thông minh vốn sẵn tính trời

…

Tường đông ong bướm đi về mặc ai.”

Nhà thơ đã khắc họa Kiều trở thành một người phụ nữ tài sắc vẹn toàn, với nhiều tài năng cầm, kì, thi, họa. Đặc biệt, ngón đàn của nàng độc nhất, vượt trội hơn cả hồ cầm. Tuy nhiên, tiếng đàn của nàng lại mang nỗi sầu não, đầy ám ảnh như chính cuộc đời của nàng.

Qua tài năng nghệ thuật của mình, Nguyễn Du đã giúp người đọc hình dung rõ nét vẻ đẹp của hai chị em Thúy Kiều. Thúy Vân hiện lên với vẻ đoan trang, phúc hậu, trong khi Thúy Kiều lại tài sắc vẹn toàn. Đồng thời, việc miêu tả vẻ đẹp của hai chị em cũng dự báo trước số phận mà họ sẽ phải trải qua, đặc biệt là số phận bấp bênh của Kiều.

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho quý bạn đọc những thông tin hữu ích. Trân trọng cảm ơn.